Chè Tà Xùa (hay chè shan tuyết cổ thụ Tà Xùa) là một trong những loại trà đặc sản trứ danh tại Sơn La. Xã Tà Xùa thuộc huyện Bắc Yên – tỉnh Sơn La, nơi mà nhắc thôi là người ta nghĩ ngay đến “thiên đường mây” săn mây sống ảo, cùng khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ và những cây chè shan tuyết Tà Xùa cổ thụ.
Chè tà xùa Bắc Yên – Món quà quý giá từ thiên nhiên vùng cao Tây Bắc
Đặc điểm nổi bật của chè Tà Xùa
Đối với những người mê trà lâu năm, không ai là không biết đến loại chè này. Chè Tà Xùa không chỉ đặc biệt từ nguồn gốc xuất xứ, vùng đất trồng, khí hậu mà còn đặc biệt cả ngoại hình, cho đến hương vị. Hãy thử một lần, bạn sẽ nhớ mãi…
- Cánh trà được bao phủ bởi một lớp lông trắng như tuyết, sờ vào cảm nhận rất cứng cáp
- Màu nước rà sau khi pha có màu vàng, trong & sánh như mật
- Hương thơm khói bếp thoang thoảng, phảng phất hương của núi rừng
- Vị trà mạnh mẽ, ban đầu là vị chát êm, lúc sau bạn sẽ cảm nhận được hậu ngọt sâu đọng lại nơi cổ họng
Ngày trước, chè Tà Xùa Bắc Yên được chế biến bằng phương pháp thủ công truyền thống từ khâu hái trà, chụm củi, lên lửa, sao trà bằng tay trên chảo gang cho đến khi thành phẩm.
Ngày nay, do cung cấp một lượng lớn sản phẩm đến người tiêu dùng, bà con đã chuyển dần từ phương pháp thủ công truyền thống sang quy mô công nghiệp có sự can thiệp của máy móc, thiết bị để đẩy nhanh tiến độ.
Để hái được những ngọn chè shan tuyết, người Mông phải trèo lên những cây chè cổ thụ cao, hái từng búp chè non bỏ vào gùi
Công dụng của trà Tà Xùa Sơn La
Chè Tà Xùa không chỉ nổi tiếng với hương vị thơm ngon mà còn được xem là một bài thuốc quý với giá trị dinh dưỡng cao, chống được rất nhiều bệnh tật nhờ vào các chất & vitamin có trong trà… Có thể bạn chưa biết: Chè shan tuyết Tà Xùa là một trong những loại trà có dược tính cao nhất trong dòng trà xanh.
- Tim mạch: phòng chống hiệu quả các bệnh về tim mạch như nhồi máu cơ tim, tai biến, chống co thắt van tim, các chứng cao huyết áp ở người cao tuổi, xơ vữa động mạch.
- Máu huyết: kích thích lượng máu bơm đến các cơ quan một cách đầy đủ, tránh một số bệnh như cao máu, đường máu, nhiểm khuẩn, thiếu máu.
- Đường huyết: trà shan tuyết rất tốt cho người bệnh tiểu đường, giúp giảm và ổn định lượng đường lưu thông trong cơ thể.
- Mỡ máu: có thể nói trà cổ thụ là “khắc tinh của mỡ máu”, hãy uống trà cổ thụ đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bạn nhanh chóng đào thải lượng mỡ tích tụ trong cơ thể. Vì thế trà (chè) shan tuyết giảm cân vô cùng hiệu quả.
- Lợi tiểu, bài trừ độc tố: uống trà kết hợp cùng nước lọc hàng ngày giúp đào thải độc tố ra ngoài, thông tiểu, mát gan.
- Xương: chống lão hóa, giúp xương chắc khỏe, tăng cường tuổi thọ, da dẻ hồng hào.
- Tinh thần: giúp tinh thần sản, minh mẫn, chống stress và làm việc hiệu quả.
- Bên cạnh đó, trà shan tuyết cổ thụ còn phù hợp cho mọi lứa tuổi: người già, trung niên, trẻ em trên 3 tuổi, đều rất tốt, ngoài ra trà còn rất tốt cho việc giữ răng chắc khỏe, chống sâu răng ở trẻ nhỏ.
Chè shan tuyết Tà Xùa là một trong những loại trà có dược tính cao nhất trong dòng trà xanh
Hướng dẫn cách pha trà/chè Tà Xùa đúng chuẩn
Người ta thưởng thức chè tà xùa Bắc Yên trong không gian yên tĩnh giúp xua đi những mệt mỏi, căng thẳng. Chè ngon thì phải pha đúng chuẩn thì mới cảm nhận được hết những tinh túy của nó.
- Nước: Nước pha chè cũng phải lựa chọn thật kĩ, đối với vùng đồi núi có thể sử dụng nước suối còn với miền xuôi có thể sử dụng nước lọc hoặc nước mưa. Những loại nước này sẽ hạn chế các tạp chất tạo mùi lạ tránh làm ảnh hưởng đến hương vị của chè.
- Dụng cụ pha chè: Bạn cần chuẩn bị những ấm chuyên dụng để pha chè. Chén uống trà cũng phải lựa chọn cẩn thận đảm bảo có độ lớn đựng được lượng nước trà đủ cho 3 ngụm (1 ngụm lớn, 2 ngụm bé). Ngoài ra, bạn cũng nên chuẩn bị một cái thìa nhỏ để xúc chè tránh để tay tiếp xúc với chè.
- Cách pha trà: Đun nước: Nước được đun sôi sau đó mở nắp ấm ra cho mặt nước bằng phẳng điều này giúp hạ nhiệt độ nước sau đó rót nước vào phích. Với cách hạ nhiệt độ nước này thì phích nước sẽ có độ nóng thích hợp để pha chè.
- Đánh thức chè: Sau khi cho một lượng chè tùy theo khẩu vị của từng người vào chuyên thì rót nước từ độ cao khoảng 10 cm, lượng nước ngập trong chuyên, bạn lắc nhẹ ấm và rót ra ngay. Sau khi rót nước ra, chè sẽ được để nguyên khoảng 10 giây. Trong thời đó bạn sẽ lấy nước nóng tráng qua các chén uống trà.
- Ủ chè lần đầu: Bạn rót nước vào chuyên từ độ cao khoảng 15 cm với dòng nước ngỏ nhập chè trong chuyên, ủ khoảng 7 giây sau đó rót ra chén thưởng thức.
Ủ những lần tiếp theo: Sau khi thưởng thức hết nước chè ở lần ủ đầu, bạn tiếp tục ủ chè những lần tiếp theo, thời gian ủ lần sau cộng 3-5 giây so với lần trước. - Thưởng thức chè: Khi uống chè thì chúng ta nên uống thành 3 ngụm. Ngụm thứ nhất uống ít để nếm ở đầu lưỡi đồng thời ngửi hương thơm của chè. Ngụm thứ 2 uống ngụm lớn gần hết chén chè để cảm nhận hương vị của chè Tà Xùa. Ngụm thứ 3 uống hết chỗ còn lại để đánh giá chè và cảm nhận hương vị của tách chè.
Chè Tà Xùa Sơn La – đặc sản nổi tiếng cũng là một món quà, tình cảm của người dân Tà Xùa gửi gắm đến mọi du khách. Việc cải tạo, phục hồi giữ gìn các cây chè cổ thụ và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chè Tà Xùa góp phẩn quảng bá các sản vật địa phương đến người tiêu dùng đồng thời giới thiệu các nét văn hóa đặc sắc của đồng bào nơi đây nhằm thúc đẩy ngành du lịch tại Tà Xùa phát triển.